Forca

F O R C A

Forca eshte madhesi fizike e cila karakterizon veprimin e nje trupi mbi nje trup tjetre, dhe si rrjedhim ka per ta detyruar te levize ose ka per ta deformuar trupin.
Forca eshte MASE e bashkeveprimit reciprok te trupave.
Forca shenohet me shkronjen F dhe matet me istrumentin e quajtur DINAMOMETER, kurse njesi per force eshte NJUTONI dhe shenohet me N
KN= 1000N 1N= 0,001mN
Forca gravitacionale ( e rendeses)
Veprimi i terheqjes se Tokes quhet veprim i gravitacionit.
Forca me te cilen toka i terheq te gjithe trupat, quhet forca e rendeses(gravitacionit)
Bashkeveperimi i gravitacional ndermjet trupave varet prej MASES se tyre dhe LARGESISE ndermjet tyre (Ligji i Njutonit per gravitacionin)
Sa ma te madhe qe ka masen trupi aq ma e madhe eshte fora terheqese dhe sa ma e madhe qe eshte distanca forca terheqese eshte ma e vogel.
Te veperimi i gravitetit forca eshte vetum terheqese.
Veperimi elektrike
Ne natyre ka disa trupa qe me te ferkuar ose me prekje elektrizohen ne natyre kena dy lloje te elektricitetit POZITIVE . dhe NEGATIVE. Ne mes dy trupave te elektrizuar paraqitet forca terheqese nesejane trupat me elektricitet te kundert pozitive e tjetri negative ( + - ) dhe forca eshte refuzuese nese jane ty trupat me elektricitet te njejte dhe ( + + ose _ _ )
Forca elektrike varet prej sasise se elektricitetit dhe distances mes trupave te elektrizuar. Sa ma te madhe te kene sasine e elektricitetit forca terheqese ose refuzuese eshte ma e madhe , sa ma te madhe qe e kan distancen forca elektrike eshte ma e vogel. Forca elektrike eshte TEREHEQESE dhe REFUZUESE.
Veprimi MAGNETIK
Mageneti i ka dy pole VERIUN dhe JUGUN
Magneti me forcen magnetike i terhjeke te gjithe trupat te ndertuar prej HEKURIT.
Forca magnetike mundet te jete treheqse dhe refuzuese ,terheqese eshte mes poleve te magnetit me pole te kundreta kurse refuzuese eshte mes poleve te magnetit me pole te njejta.
Forca magnetike varet prej madhesis se magnetit dhe distanca mes magnetave. sa ma afere qe jane magnetat foca eshte ma e madhe dhe sa ma te medheje qe jane magnetat forca eshte ma e madhe.
Veperimi i ferkimit
Kemi dy lloje te ferkimit : rreshqites dhe rrotullues
Te ferkimi reshqites na paraqitet foca e ferkimit dhe kur kemi nevoje qe ferkimi te jete i madhe duhet ta zevoglojna forcen e ferkimit p.sh duke rreshqit me skija ferkimi duhet me qen i vogel edhe forca e ferkimit eshte e vogel, ekur dojna me rrit ferkimin duhet rrit forcen e ferkimit p.sh . dimerit duhet qe kepucet te jene me profila te medha
qe mos te rreqasim.
ferkimi rrotullues eshte ma i perdorure te automjetet qe kane rrota, dhe ne duhet me pas kujdes te ferkimi rrotullues dhe ne goma duhet me e rrit ferkimin qe mos te rreshqasim .
Me ket vimi ne konkludim se ferkimi eshte i dobishum dhe eshte i domeshum, kur eshte i dobishum e zvoglojna ferkimin e kur eshte i domeshum e rrisim ferkimin.
Forca elastike
Te gjithe ata trupa qe kur vepron forca deformohen e pas veprimit te forces kethehen ne gjendjen e maparshme i quajna trupa ELASTIK. Trupat qe jane ma shume elastike kane forcen elastike ma te madhe.
Trupat plastik jane ata trupa qe kur vepron forc deformohen dhe mbesin te deformuar. trupa plastike jane : Plastelina . brumi i bukes, tyni , dylli e tjere.

Comments